Tarih boyunca insanın kimliğini en görünür biçimde taşıyan unsur saç oldu. Saç, yalnızca bir uzuv değil, bir dil gibiydi; hangi sınıfa ait olduğumuzu, hangi inanca mensup bulunduğumuzu, yas mı tuttuğumuzu yoksa bereket mi kutladığımızı anlatan, sessiz ama güçlü bir simge. Ve bu diller içinde siyah saç, karanlığın en parlak haliydi.
Norma Jeane Mortenson, 1946’da saçlarını platine boyadığında yalnızca kimliğini değil, kadınlığın endüstriyel standardını da yeniden icat etti. Hollywood o anda yeni bir tanrıça yarattı: Marilyn Monroe. O günden itibaren milyonlarca kadın saçlarını sarıya boyarken aslında boyadığı şey saçları değil; kendini toplumsal onay için boyadı. Monroe yalnızca bir aktris değil,
Modern birey, parmağının ucunda evreni taşıdığını sanıyor. Oysa taşıdığı şey, sinaptik kapasitesini kemiren bir laboratuvar deneyinden ibaret. Deney demek bile hafif kalır belki de; artık bir yaşam biçimi. Sosyal medya, dikkat denen sınırlı bilişsel kaynağı yeniden biçimlendirerek yalnız davranışlarımızı değil, biyolojik ritmimizi de sömüren bir ekosistem yarattı. Artık düşünmek yerine
Zekâ, günümüzün en çok konuşulan ama en az anlaşılan kavramlarından biridir. Televizyonlarda, sosyal medyada veya kısa video kesitlerinde zekâ, genellikle bireyin bilişsel kapasitesinden çok karakter özellikleriyle ilişkilendirilir. Psikolog Acar Baltaş’ın 2 ay önce Teke Tek Bilim'de Prof. Dr. Emrah Safa Gürkan'ın konuğu olduğu programda : “Zeki
Durkheim, Les Formes Élémentaires de la Vie Religieuse – Dinsel Yaşamın İlkel Biçimleri (1912) adlı eserinde toplumun sadece yasalar, kurallar veya çıkarlarla değil, görünmeyen bir enerjiyle bir arada tutulduğunu söyler. O enerjiye “kolektif coşku” adını verir. Yani bir grubun aynı anda duygusal taşma yaşadığı, bireylerin “ben” olmaktan çıkıp “biz” haline geldiği
Hilma af Klint, modern sanat tarihinin en geç keşfedilen öncülerinden biridir. Hem geç hem öncü nasıl oluyor diyeceksiniz... Okuyunca göreceksini, bazı insanlara ve fikirlere insanlık nasıl da geç kalıyor. İsveçli bir ressam olarak 19. yüzyılın sonlarında doğmuş, ama 20. yüzyılın en radikal fikirlerini sezgisel olarak üretmiştir. Radikal ve sezgisel kısmını
Jeffrey Dahmer artık ölü, ama onun hikâyesi yaşamaya devam ediyor. Çünkü asıl mesele, bir insanın neden öldürdüğü değil; toplumun nasıl olup da bunu uzun süre görmezden geldiğidir — ve bir yandan da bir yuva nasıl olur da bir çocuğun canavara dönüşme riskini göze alır, asıl soru budur. Dahmer yalnızca bireysel bir
Amerika’nın en sessiz mahallelerinden birinde, bir adam yıllarca ölüleriyle konuştu. Bu adamın adı Jeffrey Dahmer’dı. Onu tanımlamak kolay değil; çünkü o, yalnızca bir katil değil, toplumun bastırdığı bütün karanlık arzuların bir toplamıydı. Cinayetlerini anlatırken bile soğukkanlıydı; duygusuz değil, sanki hissin ne olduğunu unutmuş gibiydi. Belki de o hislere
Köpeğimiz hâlâ gök gürültüsünden korkuyor, ama biz artık şimşeğin neden çaktığını biliyoruz. Biz artık çok şey biliyoruz. Yine de, modern insanın aklı hâlâ o köpeğin içgüdülerini taşır: görünmeyen güçlerden çekinmek, bilinmeyene anlam atfetmek, rastlantıya düzen yakıştırmak. Bu içgüdü, yalnızca biyolojik bir kalıntı değil; kültürün, siyasetin ve inancın da çekirdeğidir. Richard
Tanrı dışında hiçbir şey insanlığı bu kadar birleştirmemiş ve bu kadar ayırmamıştır. Tarih boyunca din, hem merhametin hem de katliamın dili olmuştur. “Tanrı adına” söylenen her söz, insanlık adına işlenmiş en büyük günahların da bahanesi olabilmiştir. Din gerçekten şiddetin kaynağı mıdır, yoksa insan mı Tanrı’yı kendi lehine konuşturmuştur? Bu
Köktencilik, modern çağın hem ürünü hem de tepkisidir. Onu yalnızca geçmişe saplanmış bir inanç biçimi olarak görmek eksiktir; köktencilik aslında modernliğin hızına, bilimin kuşkusuna ve ahlaki belirsizliğe duyulan panik halidir. 20. yüzyılın başında Amerikan Protestanlığında doğan bu hareket, “İncil’in hatasızlığı” ilkesini merkeze alarak bilimin ilerleyişine karşı kutsal bir savunma
Ekümenik düşünce, dinlerin ortak bir soluk alanı arayışıdır. Yunanca oikoumene –“yaşanan dünya”– kelimesinden türeyen bu kavram, insanlığın tek bir evde yaşadığı fikrini taşır. Bu bakımdan ekümeniklik, yalnızca Hristiyan mezheplerini uzlaştırmakla sınırlı bir teolojik tartışma değil, aynı zamanda insan uygarlığının kendi iç diyalogunu yeniden kurma çabasıdır. 16. yüzyıl Reform hareketiyle parçalanan